Từ những quả chuối chín vàng, đồng bào Tày ở huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái đã khéo léo chế biến thành những chiếc bánh chuối vô cùng hấp dẫn. Vị hấp dẫn ở bánh chuối là ngoài nhân có đỗ, lạc và đường còn lại các phụ gia đều từ chuối.
Giới thiệu về món Bánh chuối Lục Yên
Ẩm thực Yên Bái luôn là đề tài hấp dẫn với những tín đồ ẩm thực, và trong đó, không thể không nhắc đến Bánh chuối Lục Yên. Chuối là một cây trồng phổ biến và cũng là nguồn thu nhập chính của người dân huyện Lục Yên, Yên Bái. Từ lâu, người dân đã biến tấu chuối thành các món ăn truyền thống, đáng chú ý là Bánh chuối.
Khác với Bánh chuối ở nhiều nơi khác, Bánh chuối Lục Yên mang nét giản dị, mộc mạc như con người Yên Bái. Nó là sự kết hợp hoàn hảo giữa ẩm thực truyền thống và tinh tế của thiên nhiên và con người Yên Bái. Bánh được chế biến cầu kỳ và tỉ mỉ, tạo ra một hương vị độc đáo khiến ai thưởng thức cũng nhớ mãi không quên.
Với người dân tộc Tày ở Yên Bái, Bánh chuối Lục Yên mang một ý nghĩa văn hóa sâu sắc trong cuộc sống. Nó là món quà đơn giản, truyền thống của bà, của mẹ trong tuổi thơ của các đứa trẻ dân tộc Tày. Bánh cũng được coi là món ăn trân trọng, dâng lên bàn thờ tổ tiên trong các dịp cưới hỏi hay trong các lễ hội quan trọng, đặc biệt là Lễ hội đền Đại Cại.
Nguyên liệu và cách chế biến Bánh chuối Lục Yên
Bánh chuối Lục Yên, một đặc sản của Yên Bái, được làm từ những nguyên liệu giản dị như chuối sấy khô, gạo, lá chuối, lạc và đường, nhưng lại mang trong mình hương vị tuyệt vời.
Cách chế biến bắt đầu bằng việc chọn những quả chuối chín, sau đó bóc vỏ và sấy khô để đựng trong các nậm bầu và sử dụng trong 1 năm. Chuối tiêu thường được ưu tiên, nhưng cũng có thể thay thế bằng chuối goòng hoặc chuối lá tùy theo sở thích. Chuối sấy khô sau đó được ngâm vào nước ấm để mềm rồi xay nhuyễn và làm bánh.
Sau khi chuối mềm, chúng được thái thành từng lát mỏng, một phần dùng để trang trí và làm vỏ bánh. Phần bột bánh đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một chiếc bánh thơm ngon và mềm dẻo. Gạo làm bánh được trồng trọt bởi người dân Tày trên đất Yên Bái, tạo nên hạt gạo thơm ngon đặc trưng. Gạo được ngâm và xay thành bột, sau đó trộn với chuối khô cắt lát để làm vỏ bánh.
Nhân bánh là bước quan trọng khác. Lạc được rang và giã nhỏ, sau đó trộn với đường và đậu xanh theo tỉ lệ thích hợp để tạo độ ngọt vừa phải. Phần chuối cắt lát sẽ được trải đều lên bề mặt bánh, tạo nên hình thức bắt mắt và thơm ngon. Bánh sau đó được gói kĩ trong lá chuối và hấp. Quá trình hấp bánh yêu cầu sự cẩn thận, để giữ màu vàng của lớp chuối trên bề mặt và đồng thời giữ độ ẩm thích hợp bên trong bánh.
Cách thưởng thức món bánh chuối đúng cách
Bánh chuối Lục Yên, với hương vị khác nhau, có thể ăn như món quà dân dã của quê hương hoặc kết hợp với trà mang đến những trải nghiệm độc đáo. Khi ăn riêng, bánh chuối giữ nguyên hương vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc. Nhưng khi kết hợp với trà, sẽ đem đến trải nghiệm mới lạ và thú vị. Trong không gian lạnh se se của Yên Bái, việc thưởng thức miếng bánh chuối thơm ngon kèm theo một tách trà nóng càng làm tăng hương vị tinh tế. Vị trà nóng làm nổi lên hương thơm của lạc, vị ngọt của chuối rừng và độ dẻo của bột gạo.
Bánh Chuối Lục Yên được người dân nơi đây làm cúng vào các dịp lễ rằm tháng Giêng hay rằm tháng Bảy. Vì là món không thể thiếu trong các dịp lễ nên bánh Chuối được người dân Lục Yên nâng niu, làm bằng cả tấm lòng thành kính, tôn trọng để gửi lên “bề trên”. Bánh Chuối được thưởng thức kèm theo với nước chè xanh hoặc nước trà. Do vậy bánh Chuối cũng đa dạng, phong phú chẳng kém gì các đồ dâng cúng tế khác. Chẳng thế mà bánh Chuối rất dễ thưởng thức, vừa ngon vừa lạ, hấp dẫn khách gần xa.
Ngày nay, đời sống kinh tế có phần khá giả, nhiều loại bánh, hoa quả ngon đã về từng bản mường, nhưng phong tục làm bánh Chuối và những người yêu thích giá trị tinh thần của loại bánh này mãi còn nguyên vẹn. Nhà nhà trong bản người Tày luôn coi bánh Chuối là thành phần quan trọng, phải có trong mỗi nghi lễ và vì thế sản vật này tồn tại đời này qua đời khác, trở thành nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của người Tày, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái.
