Không chỉ nổi tiếng với khu du lịch Pù Luông được ví như Sapa của xứ Thanh, Bá Thước (Thanh Hóa) còn được biết đến với chợ phiên phố Đoàn độc đáo có từ thời Pháp thuộc. Chợ phiên phố Đoàn là nơi giao thương hàng hóa và gặp gỡ của đồng bào các dân tộc Kinh, Mường, Thái… đến từ các xã quanh vùng của huyện Bá Thước như Lũng Cao, Lũng Niêm, Cổ Lũng, Thành Sơn, Thành Lâm… và huyện Tân Lạc, Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình.
Chợ phiên Phố Đoàn ở đâu?
Chợ Phố Đoàn còn có tên gọi khác là chợ Phố Đòn, vốn là một khu chợ có từ thời Pháp thuộc, nằm ở xã Lũng Niêm, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa. Chợ cách trung tâm thành phố Thanh Hóa khoảng 150km về hướng Tây Bắc, được biết đến là phiên chợ vùng cao độc đáo thu hút du khách khi tới Thanh Hóa.
Đến với chợ Phố Đoàn, du khách không chỉ được mua sắm, mà còn được tìm hiểu về nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây. Chợ Phố Đoàn là nơi giao thương các hoạt động mua bán của người dân các xã Thành Lâm, Cổ Lũng, Lũng Cao, Lũng Niêm, Thành Sơn… thuộc huyện Bá Thước.
Thời gian hoạt động và điểm độc đáo của chợ Phố Đoàn
Chợ Phố Đoàn, hay còn được gọi là chợ Phố Đòn, đã tồn tại hàng trăm năm và được thành lập từ thời kỳ Pháp thuộc. Chợ phiên Phố Đoàn chỉ hoạt động vào sáng thứ 5 và Chủ Nhật hàng tuần. Người dân thường dậy rất sớm để chuẩn bị hàng hóa. Để đưa hàng hóa tới chợ Phố Đoàn phải lội suối, băng rừng gùi hàng tới hàng chục km. Trong đó, xa nhất là người dân thuộc 3 bản Son – Bá – Mười (xã Lũng Cao).
Khi bạn đến du lịch Pù Luông và ghé thăm chợ Phố Đoàn, không chỉ có cơ hội mua sắm mà còn được trải nghiệm văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số sinh sống tại đây. Điều đặc biệt là, ngoài việc sử dụng tiền bạc, người dân trong khu vực vẫn sử dụng hình thức trao đổi hàng hoá trực tiếp với nhau mà không cần sử dụng tiền mặt. Điều đáng nói là có những người dù ở xa phải đi bộ cả chục km, băng rừng lội suối nhưng hàng hóa chỉ là những thứ rau, quả đơn giản, họ vẫn không quản ngại mang đến chợ.
Với người dân ở đây, việc đi chợ không chỉ để mua, bán hàng hóa mà còn là dịp giao lưu văn hóa, gặp gỡ, hỏi thăm nhau. Bên cạnh đó, còn có nhiều người Kinh từ dưới xuôi lên mua các loại nông sản vùng cao và bán các mặt hàng thiết yếu như quần áo, cuốc xẻng, dụng cụ kim khí, xô chậu, chăn màn… phục vụ nhu cầu cho người dân bản địa.
Chợ phố đoàn bán gì?
Đến với chợ phiên Phố Đoàn bạn sẽ được mua sắm đủ các loại hàng hóa, sản vật như côn trùng, rượu cần, trái cây tươi, ốc núi, thổ cẩm, hoa quả tươi, chuột đồng, cải xoong, chuối xanh, hạt cọ… Đến với chợ phiên Phố Đoàn du khách sẽ bắt gặp hình ảnh những phụ nữ đeo gùi ngô, cải, gạo nếp nương, bí đỏ… xuống chợ bán. Phiên chợ không chỉ có người dân tộc, mà còn có người Kinh dưới xuôi mua nông sản vùng cao như kim khí, cuốc xẻng, chăn màn… để phục vụ cho nhu cầu của người dân bản địa.
Nhiều du khách đến với chợ phiên Phố Đoàn, Pù Luông thích mua nhất là hạt mắc khén, một loại gia vị thơm ngon để tẩm ướp về làm quà. Bạn có thể mua hạt mắc khén chưa rang hoặc đã rang, để pha nước chấm thịt luộc, làm vịt cổ lũng luộc, thịt quay hay thịt nướng.
Từ trên dốc bạn có thể đi tới cổng chợ sẽ thấy có một nhóm người tấp nập, nhưng hầu hết các hoạt động mua bán đều diễn ra bên ngoài chợ, nhưng bên trong rất thưa thớt. Qua cổng chợ vào sâu bên trong là những quầy bán đủ các loại bánh như, bánh nếp, bánh rán nhân ngọt, bánh cuốn… Những chảo bánh chiên tới đâu hết đến đó, hương vị của bánh khá ngon và rẻ với giá chỉ từ 5.000đ/chiếc. Bên trong chợ Phố Đoàn, ngoài hàng quà bánh còn có một số quầy hàng bán đồ tiêu dùng nhỏ lẻ.
Đường đi lên chợ Phố Đoàn
Để đến chợ Phố Đoàn khi du lịch Pù Luông, bạn có thể tuỳ chọn phương tiện di chuyển từ Hà Nội. Nếu đi bằng xe khách, bạn có thể tìm xe khách có tuyến Hà Nội – Pù Luông Thanh Hóa. Nếu thích hành trình phượt bằng xe máy, bạn có thể tự lái xe máy từ Hà Nội đến Pù Luông.
Khi đến Pù Luông, bạn cần đi theo hướng Quốc lộ 15C và đi qua làng Tôm. Tiếp theo, từ làng Tôm, bạn sẽ đi qua làng Đanh và tiếp tục di chuyển đến cửa hàng điện tử Nhung, cách làng Tôm khoảng 2km. Tại đây, bạn sẽ thấy lối rẽ đi chợ Phố Đoàn. Nếu bạn không quen biết đường đi, bạn có thể tra cứu trên Google Maps hoặc hỏi dân địa phương trên đường để có thông tin chi tiết và hướng dẫn.
ý nghĩa chợ phiên với người dân nơi đây
Với người dân ở đây, việc đi chợ không chỉ để mua, bán hàng hóa mà còn là dịp giao lưu văn hóa, gặp gỡ, hỏi thăm nhau. Bên cạnh đó, còn có nhiều người Kinh từ dưới xuôi lên mua các loại nông sản vùng cao và bán các mặt hàng thiết yếu như quần áo, cuốc xẻng, dụng cụ kim khí, xô chậu, chăn màn… phục vụ nhu cầu cho người dân bản địa.
Nằm giữa núi rừng hùng vĩ của khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, chợ phiên phố Đoàn đã trở thành nét đẹp văn hóa, là điểm du lịch khám phá hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước, góp phần làm phong phú đời sống vật chất, tinh thần của người dân vùng cao xứ Thanh. Đồng thời, giúp lưu giữ những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc nơi đây.
