Chè Shan tuyết suối Giàng là một loại chè được biết đến rộng rãi tại Yên Bái, mang đến hương vị thơm ngon và hấp dẫn mà nhiều người yêu thích. Đồng thời, việc trồng chè cũng đã trở thành một nghề chính, cung cấp việc làm cho rất nhiều hộ gia đình tại địa phương này.
Chè Shan tuyết suối Giàng phân bố ở đâu?
Suối Giàng, thuộc huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, là một xã nằm ở vùng cao có địa hình và khí hậu đặc trưng. Với độ cao gần 1.400 mét, nơi này được so sánh với Sapa và Đà Lạt thứ hai vì khí hậu mát mẻ, ôn hòa quanh năm, không khí trong lành, và nhiệt độ trung bình tương đối thấp. Dù có điều kiện thời tiết thuận lợi cho nghỉ dưỡng, Suối Giàng chủ yếu phát triển trồng chè, tạo nên danh tiếng cho loại đặc sản Chè Shan Tuyết suối Giàng nổi tiếng khắp vùng.
Để đến Suối Giàng, chặng đường di chuyển khá quanh co, nhưng khi đến nơi, bạn sẽ bị cuốn hút bởi vẻ đẹp của những bạt ngàn rặng chè Shan Tuyết. Cây chè cổ thụ to lớn đã tạo nên phong cảnh tuyệt đẹp, với phần thân phủ màu trắng mốc, từng cành uốn lượn vươn lên để chào đón ánh nắng mặt trời.
Khu vực chè Shan Tuyết tại Suối Giàng có diện tích rộng khoảng 393 ha, trong đó có 293 ha là diện tích cây mọc tự nhiên, phân bổ tại các thôn Giàng Cao, Giàng B, Pang Cáng, Tập Lăng I, Tập Lăng II, Suối Lóp… Có hơn 4 vạn cây chè với tuổi đời từ 100 đến 300 năm, trong đó có những cây đặc biệt đã tồn tại từ 500 đến 800 năm. Để duy trì và phát triển loại chè đặc sản này, người dân Yên Bái đã tiếp tục trồng và chăm sóc những cây chè mới.
Đặc điểm của loại chè Shan tuyết cổ thụ
Đặc điểm cây chè Shan tuyết
Cây chè Shan Tuyết có những đặc điểm nổi bật đáng chú ý. Những cổ thụ chè này có phần thân cây rất lớn, vòng tròn đo đạc vài vòng tay người ôm. Phần thân cây phủ màu trắng mốc, và tán của mỗi cây rộng khoảng 20m². Những thân cây chè này đã tồn tại qua nhiều biến đổi lịch sử, tạo nên một cảnh quan khiến người ta trầm trồ ngước nhìn.
Chè Shan Tuyết được ưu ái bởi khí hậu cao nguyên mát mẻ quanh năm. Những ngày có mây mù che phủ đỉnh núi là lúc loại chè này có những búp chè to lớn. Bên ngoài búp chè được bao phủ bởi lớp lông tơ trắng mịn như tuyết, tạo cảm giác mềm mại như nhung. Chè Shan Tuyết chủ yếu mọc tự nhiên, hưởng ứng sinh khí của đất trời và thiên nhiên hùng vĩ, khiến cho cây phát triển khỏe mạnh và phần lớn trở thành cây chè cổ thụ, không yêu cầu quá nhiều sự chăm sóc. Các búp và lá chè lớn, màu xanh đậm, với mặt lá phủ một lớp lông tơ mỏng. Đó cũng là lý do mà loại chè này được gọi là Shan Tuyết, mang ý nghĩa chè ngậm tuyết trên núi cao.
Hương vị của Chè Shan tuyết suối Giàng
Chè Shan Tuyết Suối Giàng luôn đem đến hương vị tuyệt vời, từ xa xưa đến ngày nay, luôn làm say đắm lòng người và được xếp hàng đứng đầu trong các loại chè thượng hạng. Dân địa phương thường đùa nhau rằng đây là loại chè “năm cực”: cực đầu tiên là “cực khổ” khi trồng và thu hái, cực thứ hai là “cực sạch” nhờ sự sinh trưởng phát triển trong điều kiện khí hậu, môi trường và sự chăm sóc cẩn thận của người dân; cực thứ ba là “cực hiếm” vì sản lượng thu hái vẫn khá ít dù hiện nay đã tăng thêm diện tích trồng; cực thứ tư là “cực ngon” khi hương vị chè thơm ngọt, đậm đà, và màu nước xanh trong đặc trưng. Và cực cuối cùng chính là “cực đắt” – điều hiển nhiên cho một loại chè hảo hạng như thế.
Mỗi năm chè Shan Tuyết sẽ được thu hoạch thành 3 mùa vụ. Khi đến mùa thu hoạch, đến với Suối Giàng bạn sẽ bắt gặp những cô gái thướt tha đang hái từng búp chè xanh non. Khi thu hoạch chè Shan Tuyết thì người ta chỉ hái những búp đã già, càng phủ tuyết trắng thì hương vị và tính dược liệu càng mạnh.
Người Suối Giàng sao chè Shan tuyết như thế nào?
Người Suối Giàng có cách sao chè Shan Tuyết vô cùng đặc biệt và tinh tế. Sau khi thu hoạch những búp chè tươi ngon, họ mang về và sao chè để tạo nên hương vị đặc trưng. Có những bí quyết riêng được kế thừa qua nhiều thế hệ, và sự khéo léo của người Mông là yếu tố quan trọng trong quá trình sao chè. Người thợ sao chè phải sử dụng củi phơi khô cháy đượm để đảm bảo chè khi sao ra nước mới có màu xanh đẹp.
Khi sao chè, họ cần hơ tay trần vào chảo để cảm nhận nhiệt độ phù hợp. Lửa cháy đều đặn và chè được vò nhẹ nhàng, khéo léo để không làm rơi hết phần tuyết bám trên lá và búp. Quá trình này yêu cầu sự cẩn thận và tâm huyết để tạo ra những búp chè tuyệt hảo.
Sau khi sao xong, những búp chè đã săn lại bằng nhỏ bằng hạt đỗ xanh, và mùi hương thanh cao của núi ngàn lan tỏa. Ly chè Shan Tuyết Suối Giàng mới pha xong mang trong mình mùi hương ngào ngạt, nóng hổi, không chỉ đơn thuần là một đồ uống, mà còn là tinh túy của vùng đất này, là tâm huyết của biết bao thế hệ đã truyền lại.
Khi đến Suối Giàng vào mùa chế biến chè, bạn sẽ được trải nghiệm những mùi hương đặc trưng của chè, từ mùi của búp chè chín mềm do sức nóng của chảo gang, đến mùi của củi lửa và gỗ rừng. Hương thơm chan chát của nhựa chè sẽ để lại dư âm trên đầu lưỡi và trong tâm hồn mỗi du khách đã ghé thăm nơi này.
Trên đây là những thông tin về loại Chè Shan Tuyết Suối Giàng thượng hạng của Yên Bái. Hy vọng bạn sẽ có dịp đến đây để thưởng thức loại chè mang hương vị tuyệt vời núi rừng Tây Bắc này nhé.
